Powrót do listy artykułów

12 kroków, a psychoterapia

12 kroków, a psychoterapia

12 kroków – nie tylko dla anonimowych alkoholików

Jest to proces który bywa kluczowym wsparciem w terapii uzależnienia dla osób uzależnionych od alkoholu, ale także uzależnionych od innych substancji – narkotyków. Podlegać mogą mu także osoby z uzależnieniami behawioralnymi (hazard, seks itp.) 12 kroków to swego rodzaju przewodnik na drodze do wyjścia z uzależnienia.

Program 12 kroków – historia

Ruch anonimowych alkoholików wywodzi się z chrześcijańskiej wspólnoty, jednak grupy dla osób uzależnionych zdecydowanie nie są zarezerwowane tylko dla wyznawców tej religii. Mimo, że odniesienia do duchowości są ważnym aspektem programu 12 kroków, podkreśla się indywidualną możliwość interpretacji świata duchowego.

Sama historia spotkań grup anonimowych alkoholików, które prowadziły omawiany w artykule program wywodzi się z lat trzydziestych ubiegłego wieku. Od tego czasu powstaje coraz więcej grup, które wspierają osoby uzależnione w drodze do trzeźwości i uwolnienia się od uzależnienia, które potrafi zniszczyć w życiu wiele.

12 stopni w programie 12 kroków

Podczas spotkań z grupą samopomocową osoby uzależnione przechodzą przez poniżej opisane 12 kroków. Każdy z nich stanowi swojego rodzaju zadanie i etap do pokonania.

Krok pierwszy – Przyznaliśmy, że jesteśmy bezsilni wobec alkoholu – że utraciliśmy kontrolę nad naszym życiem

Przejście tego kroku polega na przyznaniu się przed samym sobą, że jest się osobą uzależnioną. Słowa „jesteśmy bezsilni wobec alkoholu” odnosi się do uznania swojej bezradności w walce z nałogiem. To także przyznanie sie sobie do tego, że nie ma się już kontroli nad ilością wypijanego alkoholu. To bardzo ważny i kluczowy krok dla każdej osoby uzależnionej. Dopiero po wyjściu z zaprzeczenia możliwa jest zmiana i leczenie.

Krok Drugi – Uwierzyliśmy, że Siła większa od nas samych może przywrócić nam zdrowy rozsądek

Ten krok, krok drugi, polega na zaufaniu wobec „siły wyższej”, która może pomóc uczestnikom grupy odzyskać motywację do życia w trzeźwości. Wspomnianą „siłę wyższą” każdy może interpretować zgodnie sobą – jako Boga, siłę swojego umysłu czy inną istotę duchową.

Krok Trzeci – Podjęliśmy decyzję, aby powierzyć naszą wolę i nasze życie opiece Boga, tak jak Go rozumieliśmy

Krok trzeci polega na tym, że osoby uzależnione podejmują decyzję o poddaniu się woli (postanowienie powierzenia swojego życia) Boga niezależnie od tego czy interpretuje się go dosłownie czy w przenośni. Czasem „zdrowy rozsądek” może być traktowany w tym przypadku jak Bóg, który ma osobą kierować.

Krok Czwarty – Zrobiliśmy wnikliwą i odważną osobistą inwenturę moralną

Inwentura moralna to inaczej odważne przyjrzenie się popełnionym dotychczas błędów. Zwykle można dzielić się tym z innymi uczestnikami co wzmacnia poczucie wspólnoty.

Krok Piaty – Wyznaliśmy Bogu, sobie i drugiemu człowiekowi istotę naszych błędów

Po przejściu etapu jakim jest krok czwarty, czyli zauważenie swoich błędów, zadaniem jest ich wyznanie. To trudny, ale ważny dla zdrowienia etap.

Krok Szósty – Staliśmy się całkowicie gotowi, żeby Bóg usunął wszystkie te wady charakteru

Krok szósty mówi o gotowości do walki z nałogiem i tym, co sprawiło że dana osoba zachorowała.

Krok Siódmy – Zwróciliśmy się do Niego w pokorze, aby usunął nasze braki

Krok siódmy mówi o prośbie o pomoc do „Boga” rozumianego indywidualnie o pomoc w uleczeniu swoich traum i problemów.

Krok Ósmy – Zrobiliśmy listę wszystkich osób, które skrzywdziliśmy, i staliśmy się gotowi zadośćuczynić im wszystkim

Krok ósmy to zrobienie listy osób, nawet dosłownie na kartce, które zostały skrzywdzone przez osoby z problemem uzależnienia. Mogą znaleźć się na niej rodzice, partner lub partnerka, dzieci czy przyjaciele.

Krok Dziewiąty – Zadośćuczyniliśmy osobiście wszystkim, wobec których było to możliwe, z wyjątkiem tych przypadków, gdy zraniłoby to ich lub innych

Zadośćuczynienie osobom, które się skrzywdziło, jak sugeruje krok dziewiąty to naprawienie wyrządzonych szkód lub zrobienie czegoś, co może zminimalizować ich skutki.

Krok Dziesiąty – Prowadziliśmy nadal osobistą inwenturę, z miejsca przyznając się do popełnianych błędów

Krok dziesiąty to kontynuowanie rzetelnego rachunku sumienia.

Krok Jedenasty – Staraliśmy się przez modlitwę i medytację poprawiać nasz świadomy kontakt z Bogiem, tak jak Go rozumieliśmy, prosząc jedynie o poznanie Jego woli wobec nas oraz o siłę do jej spełnienia

Świadomy kontakt z Bogiem można też rozumieć jako świadomy kontakt z samym sobą i uważność na swoje wewnętrzne stany. Poprzez medytację poprawiać można swoją samoświadomość, do której odnosi się krok jedenasty.

Krok Dwunasty – Przebudzeni duchowo w rezultacie tych kroków staraliśmy się nieść to posłanie innym alkoholikom i stosować te zasady we wszystkich naszych poczynaniach

Posłanie innych alkoholikom, czyli pomoc innym alkoholikom, jak mówi krok dwunasty, to ogromna wartość w grupach anonimowych alkoholików i innych uzależnionych. To swojego rodzaju misja i kolejna szansa na naprawienie popełnianych błędów.

Małgorzata Woźniak
Małgorzata Woźniak
Małgorzata Woźniak psycholog, psychoterapeutka w takcie szkolenia w Krakowskim Centrum Psychodynamicznym. Pracuje indywidualnie z młodzieżą i dorosłymi oraz z parami wykorzystując techniki Terapii Skoncentrowanej na Emocjach dla Par. Współautorka profilu na Instagramie i podcastu @kochaj.zdrowiej.