Powrót do listy artykułów

Kryzys w małżeństwie po urodzeniu dziecka 

Kryzys w małżeństwie po urodzeniu dziecka 

Powody kryzysów i poczucie szczęścia

Moment narodzin dziecka to czas kiedy mężczyzna i kobieta wchodzą w nową, odpowiedzialną rolę społeczną. Może być punktem krytycznym, który wpływa na dobrostan i trwałość relacji. Rodzicielstwo to też zmiana poczucia własnej tożsamości młodej mamy i przygotowanie do roli ojca. To też czas zmian w relacjach z partnerem i członkami rodziny oraz znajomymi.

Zazwyczaj pierworodne dziecko pojawia się w przeciągu pierwszych pięciu lat formalnego związku. Czas ten uważany jest za okres największego ryzyka rozwodu. Statystyki pokazują, że ponad połowa rozwodów ma miejsce właśnie w trakcie pierwszych siedmiu lat małżeństwa.

Warto też wspomnieć o niepopularnym aspekcie rodzicielstwa, który został potwierdzony przez szereg badań. Badacze twierdzą, iż nie występuje pozytywny związek między poczuciem szczęścia a posiadaniem dzieci. W badaniach pokazano, iż w rzeczywistości rodzicielstwo wpływa na:

  • obniżenie jakości związku pomiędzy rodzicami po narodzinach dziecka, 
  • większą szansę na wystąpienie depresji u obu rodziców,
  • mniejszą ilość wspólnie spędzanego czasu przez partnerów,  
  • poczucie trudności w pogodzeniu obowiązków rodzinnych oraz zawodowych,
  • większe obciążenie finansowe, 
  • mniejsze poczucie dobrostanu psychicznego.

Również większość badań wykazuje, że pary posiadające dzieci mają takie samo lub niższe poczucie satysfakcji życiowej jak osoby bezdzietne. Mimo to, przyszli rodzice uważają, że ich dzieci dadzą im szczęście. 

Badacze też uważają, że powodem kryzysu w małżeństwie może być nieprawidłowe przejście i przepracowanie wcześniejszych etapów w związku.

Dziecko a związek

W trakcie ciąży małżonkowie przygotowują się na przyjście dziecka kupując wyprawkę, snując wyobrażenia na temat maleństwa oraz tego jak będzie wyglądać nowe życie od momentu narodzin. Rzadko jednak bierze się pod uwagę wystąpienie kryzysu: jest to ciągle temat tabu wśród rodziców, w szkołach rodzenia czy innych środowiskach związanych z rodzicielstwem. Młodzi rodzice po narodzinach są zaskoczeni wieloma aspektami: nie tylko tym jak dużo nowych obowiązków wiąże się z opieką nad dzieckiem, ale też tym jak bardzo obecność nowego członka rodziny może wpłynąć na ich relacje.

Wielu młodych rodziców mówi: „po urodzeniu dziecka ciągle się kłócimy”, „czuję nienawiść do męża po urodzeniu dziecka”, „czuję odrzucenie męża po urodzeniu dziecka”. W niektórych przypadkach przedłużający się kryzys skutkuje rozpadem relacji. W badaniach wykazano, że prawie 70% par, skarżyło się na obniżoną satysfakcję z małżeństwa w ciągu pierwszego roku od pojawienia się dziecka. Okres ciąży, połogu i pierwszych miesięcy po urodzeniu dziecka może być szczególnie ciężki dla młodej mamy. W czasie ciąży ciało kobiety przechodzi wiele zmian, które wpływają nie tylko na wygląd, ale też na samopoczucie. Po urodzeniu dziecka zdarza się, że na skutek wahań hormonalnych występuje depresja poporodowa. Ważne, aby w tym czasie partner okazywał swojej partnerce dużo wsparcia, bliskości i cierpliwości. Młoda mama jest najważniejszą osobą dla noworodka, zapewnia mu pokarm i poczucie bezpieczeństwa, spędzając z nim cały dzień. Ta zależność powoduje, że młode mamy cierpią na brak towarzystwa, niejednokrotnie spychając swoje potrzeby na dalszy plan. To niezwykle istotne, aby jeszcze zanim pojawi się dziecko przygotować się razem z partnerem do nowej roli i nowej rzeczywistości i zadbać o odpowiedni podział obowiązków.

Szczęście i satysfakcja w małżeństwie – czynniki

Badacze twierdzą, że szczęście i satysfakcja w związku może wzrosnąć wówczas, gdy pary zdecydują się na dzieci po pierwszych 5 latach związku. Większe szczęście towarzyszy parom, których relacja jest budowana bardziej na szczerej przyjaźni, niż na namiętności kochanków. Istotnym czynnikiem wpływającym na dobrostan małżeństwa są również kwestie finansowe, które pozwalają na utrzymanie rodziny w poczuciu stabilności i bezpieczeństwa.

Jak poradzić sobie z kryzysem w małżeństwie?

Kryzysy mają to do siebie, że niekiedy spełniają funkcję motywacyjną, aby zacząć działać w kierunku oczekiwanej zmiany. Co zatem zrobić, gdy pojawi się kryzys w małżeństwie? Niekiedy potrzebna jest osoba trzecia jak psycholog/psychoterapeuta par, którzy pomogą parze pracować nad swoim związkiem. Można również spróbować zacząć wprowadzać pewne zmiany, oparte na przykładowych wskazówkach zawartych poniżej:

– mówcie o swoich potrzebach i szanujcie je,

– starajcie się prowadzić empatyczny dialog, a nie krytyczny monolog,

– komunikujcie się za pomocą komunikatu „ja”, nie „ty”,

-starajcie się spędzać jakościowy czas, zarówno wspólnie jak i osobno,

– wspominajcie, pomyślcie dlaczego zdecydowaliście się na bycie razem, co urzekło was w sobie, jakie mieliście plany, za co siebie lubicie,

-traktujcie się jako partnerów należących do tej samej drużyny, a nie rywali nastawionych przeciwko sobie,

-jeśli jako mama chcesz wszystko robić sama, włącz w opiekę tatę dziecka, pokaż mu rzeczy, o których może nie wiedzieć,

-bądźcie uważni na symptomy depresji poporodowej- jeśli zauważasz je, nie lekceważ ich, zgłoś się do specjalisty!

Bibliografia: 

  1. Kocik L., Wzory małżeństwa, od tradycyjnej jednorodności do współczesnych skrajności,  Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne, Kraków 2002.
  2. Przybył I., Wpływ bezdzietności na stosunki w małżeństwie, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, Rok LXIV, zeszyt 3, 2002, s.245-256.
  3. Woś K., Uwarunkowania kryzysów w rodzinie. Analiza problemów, Pedagogika Rodziny. Family Pedagogy nr 4(4)/2014, s. 103–113.
  4. Dankiewicz M., Pieniążek S., Poczucie szczęścia i sensu życia rodziców dzieci w okresie wczesnego i średniego dzieciństwa– przegląd badań, Studia Psychologica XI 2018.
Edyta Kwiatkowska
Edyta Kwiatkowska
Edyta Kwiatkowska - psycholog, terapeuta młodzieży i dorosłych w nurcie integratywnym, konsultant rodzinny. W swojej pracy aktywnie wspieram osoby, które doświadczają różnych trudności życiowych i potrzebują pomocy, jak i rodziców małych dzieci oraz Polonię za granicą. Pracuję w formie online, co pozwala na łatwiejsze i szybsze dotarcie z pomocą psychologiczną do szerszej grupy osób. Ponadto zajmuję się psychoedukacją na profilach w mediach społecznościowych oraz portalach psychologicznych.