Poliamoria, czyli konsensualna niemonogamia, to taka forma związku, która dopuszcza emocjonalne zaangażowanie kilku osób jednocześnie. Choć w Polsce wciąż brakuje otwartości na akceptację takiego typu relacji, to w rzeczywistości, poliamoria staje się coraz bardziej popularna niemal na całym świecie.
Czym jest poliamoryzm? Na czym polega poliamoria? Jak wygląda relacja w związku poliamorycznym między poszczególnymi partnerami?
Pojęcie poliamorii pochodzi od języka greckiego. „Poli” oznacza wiele, a „amor” – miłość. Określenie związku niemonogamicznego opisanego w ten sposób nazywa się również wielomiłością lub miłością mnogą to forma niemonogamii polegająca na posiadaniu więcej niż jednej relacji romantycznej w tym samym czasie. Osoby będące w związkach poliamorycznych nazywa się poliamorystami lub osobami poliamorystycznymi.
Zwolennicy poliamorii wychodzą z założenia, że związki poliamoryczne są zupełnie normalne i naturalne dla ludzi. Ich zdaniem relacje monogamiczne są sprzeczne z prawami natury, odbierają wolność wyboru i ograniczają ludzką naturę. Narzucone normy społeczne sprawiają, że dla wielu społeczeństw jedynym "prawdziwym" związkiem jest związek monogamiczny, co niestety dyskryminuje osoby poliamoryczne i może prowadzić do ich stygmatyzacji.
Warto także wiedzieć, że związek małżeński nie wyklucza poliamorii. Ważne jest jednak, aby w związku małżeńskim ustalić zasady funkcjonowania takiej relacji. Wydaje się to kluczowe, gdyż może wpływać na samopoczucie potencjalnego członka rodziny i osób znajdujących się w relacji poliamorycznej.
Poliamoria w małżeństwie odbywa się za pełną zgodą i wiedzą wszystkich zaangażowanych w nią osób. Oznacza to więc, że poliamoria jest po prostu związkiem z więcej niż jedną osobą w tym samym czasie. W takiej relacji wszyscy doskonale wiedzą, że żyją w poliamorii i wyrażają na to pełną oraz świadomą zgodę.
Należy w tym przypadku wskazać na wzajemne zaufanie oraz troskę, a kiedy doświadczasz trudności, możesz liczyć na pomoc i wsparcie innych. Poliamoria nikogo nie wyklucza i bycie w takim związku nie wyrządza krzywdy. Kluczowa wydaje się też bliskość emocjonalna drugiego człowieka.
Poliamoria opiera się emocjonalne zaangażowanie i więzi, podobnie jak związek miłosny monogamiczny. Najważniejsze wartości w poliamorii to równość partnerów, czyli jednakowe traktowanie wszyscy osób w związku. Każda ze stron ma też swobodę decydowania o sobie.
Poliamoria opiera się również na:
lojalności,
zachowaniu szczerości między partnerami,
wzajemnym zaufaniu,
bliskości emocjonalnej,
szacunku.
Związek poliamoryczny składa się z co najmniej 3 osób, przy czym forma relacji między nimi ustala się indywidualnie. A jak wygląda trwałość relacji poliamorycznej? Podstawą funkcjonowania związków poliamorycznych jest jasna i otwarta komunikacja na temat swoich potrzeb, oczekiwań i uczuć.
Poliamoria powinna również odbywać się na jasno ustalonych regułach, dzięki którym będzie można uniknąć zazdrości, nieporozumień i konfliktów. Osoby tworzące taki związek powinny o to zadbać.
Warto podkreślić, że podstawą poliamorii nie jest spełnianie potrzeb seksualnych. Owszem, w związku poliamorycznym (jak i monogamicznym) ważną kwestię odgrywają bliskość i intymność, a tym samym kontakty seksualne, niemniej jednak podstawa relacji poliamorycznej to miłość, oparta na bliskości emocjonalnej.
Innymi słowy, poliamoria jest jedną z form etycznej relacji, gdzie każda ze stron doskonale rozumie charakter tego typu związku.
Poliamoria nie jest tym samym co poligamia (gdy mężczyzna ma więcej niż jedną żonę) czy poliandria (gdy kobieta ma więcej niż jednego męża). Poliamorii nie należy również mylić ze swingersami. Swinging polega na sporadycznym praktykowaniu grupowych zbliżeń seksualnych z innymi parami, celem zaspokojenia potrzeb seksualnych, gdzie nie ma miejsca na emocjonalną więź, która jest podstawą związku poliamorycznego.
Poza tym poliamoria nie jest związkiem otwartym, w którym partnerzy mogą wchodzić w relacje seksualne z innymi osobami bez zaangażowania emocjonalnego. Poliamoria to również nie zdrada, ponieważ osoby będące w relacji są w pełni świadome tego, jak funkcjonuje ich związek poliamoryczny oraz wyrażają świadomą zgodę na wielorakie formy kontaktów seksualnych.
Poliamoria nie jest także seksem bez zobowiązań, ponieważ kładzie ona duży nacisk na zaangażowanie, zrozumienie, wspólne spędzanie czasu, wzajemne wsparcie, bliskość i miłość. To też nie styl życia czy chęć obcowania z wieloma osobami, a świadoma decyzja zaangażowanych osób.
Związki poliamoryczne w Polsce, jak i w wielu innych krajach, odbierane mogą być różnorako. Niestety, osoby poliamoryczne spotykają się zazwyczaj z brakiem zrozumienia, wsparcia i krytyką. Badanie z 2021 roku zrealizowane przez agencję badawczą Biostat na zlecenie Gedeon Richter Polska Sp. z o.o. badało, co o relacjach wielomiłości myślą Polacy.
Zgodnie z badaniem aż 75% osób wyznało, że nie byłoby skłonnych do bycia w jednoczesnej relacji z więcej niż jednym partnerem/partnerką. Zaledwie 11% uczestników badania zadeklarowało z kolei, że mogłoby nawiązać taką relację.
Badanie pokazało również, że Polacy na ogół źle podchodzą do wielomiłości (poliamoria). 61% osób uważało, że trójkąt miłosny to niemoralny związek, który jest nie do zaakceptowania. Natomiast 53%, że uczestnictwo w trójkącie miłosnym wiąże się z upokorzeniem.
Badania potwierdzają, że wystąpienie poliamorii raczej nie jest społecznie akceptowane w Polsce. Odpowiedzi respondentów pokazują również, z jak wieloma problemami muszą mierzyć się osoby będące w związkach poliamorycznych, które mogą mieć trudności ze znalezieniem zrozumienia i wsparcia społecznego.
Poliamoria nie jest chorobą ani zaburzeniem i nie wymaga ona żadnego leczenia. Osoby w związkach poliamorycznych mogą doświadczać w pełni szczęśliwych i satysfakcjonujących relacji. Choć tak jak i partnerzy będący w monogamicznych związkach, mogą zmagać się z pewnymi trudnościami w związkach.
Poliamoryczny związek zakłada, że bardzo ważną rolę odgrywa otwarta komunikacja, ustalenie granic oraz szczere porozmawianie o jasnych zasadach obowiązujących w związku. Problemy w komunikacji i brak ustalenia takich granic może więc prowadzić do, m.in.:
konfliktów,
zazdrości,
niezrozumienia,
niezadowolenia z relacji.
W takich sytuacjach wsparciem dla osób zaangażowanych w poliamorię może okazać się wsparcie, jakie mogą udzielić doświadczeni psychoterapeuci. W trakcie terapia partnerskiej osoby w poliamorycznym związku będą miały szansę popracować nad lepszą komunikacją, porozmawiać o swoich potrzebach, oczekiwaniach i wątpliwościach, a także popracować nad budowaniem więzi emocjonalnej i odnalezieniem strategii radzenia sobie z trudnościami.
Bibliografia
Anapol, D. (2012). Polyamory in the 21st Century: Love and Intimacy with Multiple Partners.
Czy Polacy są gotowi na poliamorię? Wyniki ogólnopolskiego badania. Dostęp online: https://media.mcconsultants.pl/146792-czy-polacy-sa-gotowi-na-poliamorie-wyniki-ogolnopolskiego-badania.